Bu yazımızda, farklı Bluetooth Versiyonları ve bunların kablosuz dinleme deneyiminizi nasıl etkilediğine daha yakından bakıyoruz. Bluetooth'un ana fikri, başlangıcından bu yana temelde aynı kalmıştır. Yine de teknolojinin kendisi sayısız geliştirmelerden geçerek bu günlere geldi. Yalnızca ses verisi iletiminde, her Bluetooth sürümü, bir öncekine kıyasla muazzam gelişmeler gösterdi.
Peki tüm bu Bluetooth sürümleri tam olarak birbirinden nasıl farklı? Bluetooth 5.2 özellikleri değişmesi bakımından, donanımınızı yükseltmeniz şart mı?
Bu sorunun cevabını verebilmek adına, size yıllar içinde farklı Bluetooth versiyonlarında görülen gelişmelerin bir özetini vereceğiz. Ayrıca kulaklığınızın ses kalitesini ve performansını etkileyebilecek ilgili faktörlerden de bahsedeceğiz.
Hadi başlayalım!
"Bluetooth" ismi, Danimarka ve Norveç'i birleştirmesiyle tanınan Danimarka kralı Kral Harald "Blåtand" Gormsson'dan alınmıştır. Kral, ağzında mavimsi gri olan tek bir çürüyen diş nedeniyle zamanında "Mavi diş" lakabını almıştı.Bluetooth SIG'nin kurucularına göre, isim, ekip "daha havalı" bir şey düşünene kadar geçici olacaktı. Bluetooth teknolojisinin gelişimi 1989 yılında Ericsson Mobile CTO'su Nils Rydbeck tarafından başlatıldı. İlk versiyon 1994 yılında aynı şirkette mühendis ve araştırmacı olan Jaap Haartsen tarafından hazırlandı.
En son Bluetooth sürümü olan Bluetooth 5, Temmuz 2016'da piyasaya sürüldü ve IoT cihazları için daha iyi bir çalışma sağlamaya odaklandı.
Bluetooth 5, 2 Mbps'lik artırılmış bant genişliği kapasitesi sağladı. Ayrıca bağlantı aralığını 240m'ye kadar genişletti. Düşük Karmaşıklıklı Bluetooth İletişim Codec'i (LC3) ile birlikte gelen Bluetooth 5, ses kalitesinden ödün vermeden ses verilerini daha düşük bit hızlarında aktaran yeni bir ses protokolü olmuş oldu.
• Daha az güç tüketimi
• Artan veri kapasitesi
• Bluetooth 4 sürümleriyle geriye dönük uyumluluk
• Çift Ses özelliği, aynı anda iki farklı cihaza bağlanmanıza olanak tanıması
• LTE ile paraziti daha da azaltan Slot Availability Mask (SAM) eklenmesi
• Bu yeni özelliklerden tam olarak yararlanmak için çevre birimlerinizin de Bluetooth 5'i desteklemesi gerekiyordu. Bu biraz zaman aldı.
Evet, Bluetooth 5.2 kulaklığınız Bluetooth 5.0 telefonda da kullanmaya devam edebilirsiniz. Bluetooth geriye uyumlu bir teknolojidir, sorunsuz çalışır. Ancak bu genişletilmiş aralıktan ve çift cihaza bağlanabilme özelliğinden yararlanmak istiyorsanız, akıllı telefonunuzun veya dizüstü bilgisayarınızın da bunu destekleyebildiğinden emin olmanız gerekir. Aksi takdirde, Bluetooth bağlantınız basitçe alt sürüme dönecektir.
Bluetooth 4, Bluetooth Low Energy (BLE) veya Bluetooth Smart'ı ortaya çıkardı. Bluetooth Smart, fitness takip cihazları, işitme cihazları ve kulaklıklar gibi daha küçük cihazların daha az güç kullanarak daha uzun süre eşleştirilmiş halde kalmasını sağlar. Bluetooth Smart Ready, dizüstü bilgisayarlar, tabletler ve akıllı telefonlar gibi birincil cihazların Akıllı cihazlardan veri gönderip alabilen bağlantı merkezleri olarak hareket etmesine olanak tanır.
Bluetooth 4.0, güç tüketimi ile devrim başlattı ve AptX codec bileşeninin tanıtılması ile aynı zamanda ses verisi iletimini de geliştirdi. Bunun nedeni, daha yüksek bit hızı ve verimli kayıplı sıkıştırma algoritması oldu.
• 60m menzil
• Bluetooth ve 4G/LTE sinyalleri arasında daha az parazit
• Cihazların iyileştirilmiş ilk eşleştirilmesi ve kolaylıkla gerçekleştirilen yeniden eşleştirme
• IoT cihazları için artırılmış paket kapasitesi ve veri aralığı
• Uyarlanabilir Frekans Atlamalı (AFH) ile iyileştirilmiş veri iletimi
Bluetooth 3.0 + HS (Yüksek Hızlı), daha yüksek veri aktarım hızlarına izin veren bir Wi-Fi bağlantı özelliğiyle geldi. Videolar gibi daha büyük miktarda veri aktarım uygulamalarının yanı sıra, bluetooth 3.0 daha iyi ses verisi aktarımına izin verdi.
Bluetooth 3.0 sürümündeki en önemli değişikliklerden biri, 24 Mbps hızında yaptığı veri aktarımı için bir Wi-Fi bağlantısı kullanma yeteneğiydi.
• Büyük dijital dosyaların aktarımı için L2CAP Gelişmiş mod ve alternatif MAC ve PHY'ler
• Güç seviyelerini gerektiği gibi ayarlamak için “Gelişmiş Güç Kontrolü”
• Daha küçük miktarlardaki verilerin hızlı transferini kolaylaştırdı
• Bluetooth 3.0'ın dezavantajı, yüksek güç tüketimiydi. Bluetooth özellikli cihazların pillerini hızla boşaltıyordu.
Bluetooth 2.0'ın gelişi, önemli bir büyüme dönemine işaret ediyordu. Bunun nedeni, Bluetooth özellikli cihazlara yönelik artan küresel talepti. Bu cihazlar arasında ilk önce, bluetooth özellikli stereo kulaklıklar vardı.
Sürüm 2.0'daki en dikkate değer iyileştirme, Gelişmiş Veri Hızı (EDR) idi. Bu, veri aktarım hızını 3 Mbps'ye kadar arttırdı. Diğer geliştirmeler ise:
• 30m’ye yükselen bağlantı menzili
• Kablosuz cihazlar için daha düşük güç tüketimi ve daha uzun pil ömrü
• SSP (Güvenli Basit Eşleştirme) ile iyileştirilmiş eşleştirme sistemi
• Yine ses kalitesi vasat konumda kaldı. Bunun nedeni, çoğu cihazın SBC codec bileşenini kullanmasıydı. Ortalamanın altında dijital dosya sıkıştırmalarıyla tanınan bu codec, gecikme değerlerininde pek içi açıcı olmadığı düşük ses kalitesi sağladı. Bu codec hala en yaygın codecler arasında.
İlk bluetooth sürümü, RS-232 bilgisayar seri bağlantı noktasının yerini almak üzere tasarlandı. Bu, modemler ve yazıcılar gibi PC çevre birimlerini bağlamak için yaygın olarak kullanıldı. Sonraki yıllarda, Bluetooth 1.2 sonunda farklı cihazlara da entegre edildi. Bunlardan bazıları kablosuz kulaklıklar, cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar, arabalar ve dijital kameralar oldu.
Bluetooth 1.0a ve 1.0b, ortalama 10m menzili ile yaklaşık 732,2 kb/sn'lik maksimum veri aktarım hızına sahipti. Sürüm 1.2, veri aktarım hızını 1 Mbps'ye çıkararak bunu biraz daha iyileştirdi.
• Daha hızlı cihaz bulunabilirliği ve eşleştirme
• Sinyal parazitlerini azaltan İyileştirilmiş Uyarlanabilir Frekans Atlama (AFH)
• Geliştirilmiş ses kalitesi için Genişletilmiş Senkron Bağlantılar (eSCO)
• İyileştirmelere rağmen, Bluetooth 1.2 yüksek kaliteli ses iletmek için yeterli bant genişliğine sahip değildi. Ve anlaşılır bir şekilde, o zamanlar Bluetooth, müzikten ziyade aramalar içindi.
Bluetooth versiyonunun ne olduğunu ve Bluetooth 5.2'nin özellikleri ile diğer bluetooth versiyonlarından farklarını açıkladığımıza göre, telefon ve bilgisayarlarınıza bluetooth kulaklıkların nasıl bağlanacağını, Bluetooth Kulaklık Telefona Nasıl Bağlanır? adlı yazımızla öğrenebilirsiniz.
Bluetooth Versiyonları |
Bluetooth Çıkış Tarıhi
|
Bluetooth Versiyonlarının Avantajları ve Farkları |
Bluetooth 5.3
|
2021 |
· Şifreleme Anahtarı Boyutu Kontrolü Geliştirmeleri
· Bağlantı Altlığı
· Kanal Sınıflandırma Geliştirmesi
· Alternatif MAC ve PHY (AMP) Uzantısının Kaldırılması
|
Bluetooth 5.0 ve 5.2
|
2016
|
· Daha az güç tüketimi
· Artan veri kapasitesi
· Bluetooth 4 sürümleriyle geriye dönük uyumluluk
· Çift Ses özelliği, aynı anda iki farklı cihaza bağlanmanıza olanak tanıması
· LTE ile paraziti daha da azaltan Slot Availability Mask (SAM) eklenmesi
|
Bluetooth 4.0 ve 4.2 |
2010 |
· 60m menzil
· Bluetooth ve 4G/LTE sinyalleri arasında daha az parazit
· Cihazların iyileştirilmiş ilk eşleştirilmesi ve kolaylıkla gerçekleştirilen yeniden eşleştirme
· IoT cihazları için artırılmış paket kapasitesi ve veri aralığı
· Uyarlanabilir Frekans Atlamalı (AFH) ile iyileştirilmiş veri iletimi
|
Bluetooth 3.0 |
2009 |
· Büyük dijital dosyaların aktarımı için L2CAP Gelişmiş mod ve alternatif MAC ve PHY'ler
· Güç seviyelerini gerektiği gibi ayarlamak için “Gelişmiş Güç Kontrolü”
· Daha küçük miktarlardaki verilerin hızlı transferini kolaylaştırdı
|
Bluetooth 2.0 ve 2.1 |
2004 |
· 30m’ye yükselen bağlantı menzili
· Kablosuz cihazlar için daha düşük güç tüketimi ve daha uzun pil ömrü
· SSP (Güvenli Basit Eşleştirme) ile iyileştirilmiş eşleştirme sistemi |
Bluetooth 1.0 ve 1.2 |
1999 |
· Daha hızlı cihaz bulunabilirliği ve eşleştirme
· Sinyal parazitlerini azaltan İyileştirilmiş Uyarlanabilir Frekans Atlama (AFH)
· Geliştirilmiş ses kalitesi için Genişletilmiş Senkron Bağlantılar (eSCO)
|
Henüz hiç yorum yapılmamış. İlk yorumu sen yap.
Yorum mu yapmak istiyorsunuz? Buradan giriş yaparak yorum yapabilirsiniz.