Dijital Sesin Temelleri: Bit Hızı, Örnekleme Hızı ve Bit Derinliği Nedir?

Bit hızı, örnekleme hızı, CD kalitesi ses, Yüksek Çözünürlüklü (Hi-Res) ses, HWA Kodlama... O kadar çok ses terimi var ki, en iyileri bilenleri bile şaşırtabiliyor. Eğer bu durumu anlayanlardan biriyseniz, doğru yerdesiniz. Örnekleme hızını, bit derinliğini ve bit hızını anlamanıza yardımcı olmak için bu rehberi hazırladık, hemen dalalım!

Sesin Temel Özellikleri Nelerdir?

Ses, hava dalgalarında oluşan basınç aracılığıyla yaratılır. Bu dalgalar, bir diyafram (örneğin bir mikrofonda bulabileceğiniz) ile temas ettiğinde daha fazla titreşime neden olur. Bu titreşimler, bir ön amplifikatörle daha da güçlendirilir ve sonunda dijital bir dosyada kaydedilir.

Dijital bir sinyal, örnekler şeklinde 1'ler ve 0'lar içerir. Bu örneklenmiş bilgiler, bitler şeklinde depolanır. Tipik bir dijital kayıt saniyede 44.100 örnek alırken, bazı (aşırı yüksek kaliteli) kayıtlar saniyede 96.000 örneğe kadar çıkabilir. CD kalitesi ses genellikle 16 bit iken, Hi-Res ses dosyaları 24-bit dosyalar şeklinde mevcuttur.

Birçok ses mühendisi, düzenleme sırasında daha fazla oda sağladığı için 24 bit kayıt yapmayı tercih eder. Bu ekstra oda, gereksiz frekansları ve gürültüyü kesmelerine de olanak tanır.

Peki 192kHz/24bit Bu Kadar İyi İse, Neden Sıkıştırılır?

Bir dosyada bu kadar çok ses bilgisi paketlendiğinde, boyutunun devasa olması kaçınılmazdır. Böyle dosyaları telefonunuzda saklamayı planlıyorsanız, sadece 3 dakikalık 100 şarkıyı 192kHz/24bit'te kaydedebilmek için devasa bir 2TB SD kartınız olması gerekir. Ayrıca, sınırlı bant genişliği, çevrimiçi müzik akış hizmetlerinin bit hızını 320kbps ile sınırlamasına neden olur.

İşte bit hızını ve dosya boyutunu kolayca hesaplama yöntemi: Bit Hızı = Örnekleme frekansı x Bit derinliği x Kanal sayısı Örnek olarak, 44.1kHz/16-bit'lik 2 kanallı stereo bir dosyayı alalım: 44.100 x 16 x 2 = saniyede 1.411.200 bit veya 1.4 Megabit/saniye (Mbps) Dosya Boyutu (aynı kalitedeki 3 dakika/180 saniyelik bir şarkı için) = [1.4Mbps x 180 saniye]/8 = 252Mb = 31.5MB Örnekleme Hızı Bir film izlerken, aslında hızlı bir şekilde oynatılan birçok resmi izliyorsunuzdur. Resimler arasındaki geçiş ne kadar hızlı olursa, video o kadar pürüzsüz görünür. Ses örnekleme hızı da buna benzer bir şekilde çalışır. Basitçe ifade etmek gerekirse, sesin örneklenme veya yakalanma hızıdır ve belirli bir dosyadaki frekans sayısını belirtir. Örnekleme hızı ne kadar yüksek olursa, ses oynatımı o kadar kesin olur.

Örnekleme hızları, belirli bir süre içinde toplanan örnekler (veya ses verileri) temel alınarak yazılır. CD kalitesi sesin örnekleme hızı 44.100Hz veya 44.1kHz'tir.

Özetle: Örnekleme hızı, ses için neyse, kare hızı video için odur. Bit Derinliği bahsettiğimiz 1'ler ve 0'lar hakkındadır. İşte bunlar bit olarak bilinir. Bit sayısı, saklanabilecek ses bilgisi miktarını belirler. Bu, bit derinliği olarak bilinir. Denklem oldukça basittir: Daha fazla bit derinliği = Daha fazla ses bilgisi.

Örneğin, 16-bit CD dosya kaydı 65.536 bilgi seviyesi saklayabilirken, 24-bit yüksek çözünürlüklü kayıt 1.67.77.216 bilgi seviyesi saklayabilir.

Özetle: Bit derinliği, her örnekteki bit bilgisi sayısıdır. Bit Hızı Bit derinliği ne kadar bilgi saklandığını belirlerken, bit hızı belirli bir süre içinde ne kadar bilginin işlendiğini belirler. Örnekleme hızına benzer şekilde çalışır, ancak örnekler yerine bitleri sayar. Bu neden bu kadar önemli? Saniyedeki bit sayısı ne kadar yüksek olursa, ses kalitesi ve orijinal kaydı temsil eden parça o kadar iyi olur.

Bit hızı, saniye/dakikada işlenen ses bitlerinin sayısıdır. Yüksek bit hızlı ve yüksek sadakatli bir dosyanın kaliteli donanımda sunulmaması önemli değildir. Bu ses dosyalarının en iyi şekilde değerlendirilmesini sağlayacak, eşit derecede iyi kulaklıklar ve Yüksek Çözünürlüklü bir DAC almak önemlidir. Eğer sesinizi kablosuz kulak içi kulaklıklarda veya ticari kulaklıklarda dinliyorsanız, yüksek sadakatli sesin sunduğu her şeyi alamazsınız.